Η Τέχνη ενάντια στη βία – Αυτοαναφορά

Με αφορμή το 2° 4ήμερο Πολυθεματικό Φεστιβάλ στην Αθήνα – 7,8,9,10 Δεκέμβρη 2023

Κολάζ που συμμετέχει στην εικαστική δράση η οποία φιλοξενείται στο HGW std. και επιμελήθηκε ο Νάσος Κατσιαούνης, Επιμελητής, Ιστορικός Τέχνης.

I

Η Τέχνη ενάντια στη βία. Σειρά κολάζ. Σειρά χαρτογραφήσεων. Στο δημοτικό τα πήγαινα καλά στην ιχνογραφία. Στη γεωγραφία ήξερα απέξω όλους τους νομούς με τις πρωτεύουσες. Ήξερα και πότε περνάει το ΚΤΕΛ στη στάση με τον πισσαρισμένο στύλο και τα σκισμένα κηδειόχαρτα με τις πολύχρωμες πινέζες.  Ήξερα, επίσης, να απομνημονεύω πάντα το δρόμο της επιστροφής και ήταν το πρώτο μου μέλημα όταν ξεπόρτιζα. Δεν κουβαλούσα ποτέ μου ψίχουλα στις τσέπες και δεν ακολουθούσα τις συμβουλές του Κοντορεβυθούλη. Εμπειρικός κανόνας επιβίωσης: όταν δραπετεύεις να παίρνεις μαζί σου πάντα τα απαραίτητα και να είσαι ελαφρύς – μπορεί να χρειαστεί να τρέξεις ή να δρασκελίσεις κάποιο εμπόδιο. Κι έξω εκεί στον κόσμο, δεν είναι παιχνίδι. Το θύμα είναι αθλητής – αυτό να το θυμάσαι. Δεν πρέπει να ξοδεύεις άδικα τις ενέργειες σου. Οι μώλωπες πρέπει να έχουν ρίζες και να μην είναι άδικα κερδισμένες από κάποιο παιχνίδι. Να έχουν παρελθόν. Να τις κοιτάς πριν σβήσουν, γιατί θα ξεθωριάσει και η ανάμνηση. Αυτές, αν φερθείς έξυπνα, θα σε βγάλουν από τη λούμπα και από το υπόγειο. Αν γύρεις πάνω τους, θα σου μιλήσουν. Δεν ξέρουν τον τρόπο, τα μέσα αλλά ξέρουν το στόχο. Θα σου μιλούν μεχρι να σβήσουν εντελώς.  Μην αισθανθείς χαμένος. Δε σε εγκατέλειψαν ακόμη. Η πίεση των δαχτύλων σου θα τις ξαναζωντανέψει. Θα έχεις την ευκαιρία να τις ακούσεις να επαναλαμβάνουν τα ίδια λόγια. Πράξε αναλόγως και κατά το συμφέρον. Μετά, ίσως, να είναι κάπως αργά. 

II

Το ήξερα πως κι αυτή τη φορά δεν θα πήγαινα μακριά και γι αυτό βασιζόμουν στην μνήμη μου. Η επιστροφή μερικές φορές όσο γνώριμη και να είναι και μπορεί να δημιουργεί αυτή την αίσθηση της σιγουριάς από τη συνήθεια, κρύβει παγίδες. Τα φαντάσματα κρύβονται στα σπίτια, στις ντουλάπες, στα κομοδίνα, στην καλογυαλισμένη φορμάικα της κουζίνας, πάνω από τα ντουλάπια, καθώς ανοίγεις το ψυγείο – πετάγονται έξαφνα. Το έχεις δει και μόνος σου. Ενέδρες κρύβουν, ωστόσο, και οι καινούργιοι, οι νέοι δρόμοι που οδηγούν στο άγνωστο. Μπροστά ή πίσω, λοιπόν; Η χρυσή τομή υπαγορεύει στο δρόμο του πουθενά, στο ενδιάμεσο, στα μισά της διαδρομής. Αλλά πάλι αυτό θα πρέπει να έχει σύντομη διάρκεια, να έχει ένα αυτοσκοπό το κωλοκάθισμα στα μισά του χωμάτινου δρόμου της επαρχίας ή σε παγκάκι του δρόμου στην άσφαλτο της πόλης. Αργά η γρήγορα θα πρέπει πάλι να αποφασίσεις. Θα προτιμούσα να μην μπω στον κόπο, να μείνω εκεί αποσβολωμένος για το επόμενο δίωρο, για την επόμενη μέρα, για τα υπόλοιπα χρόνια. Με πιάνει ώρες – ώρες ένας πανικός και θέλω να ξεφωνίσω, να ριχτώ σε έναν μονόλογο ακατάσχετο σαν ηχολαλία ενός παιδιού αυτιστικού. Πολλά να πω και δεν το κατορθώνω. Ό,τι δεν κατορθώνουν οι λέξεις, καταφέρνει το χαρτί, οι αποτυπώσεις, αλλιώς κινδυνεύω να πέσω σε ολοκληρωτική αποσιώπηση και θα θεωρηθεί ως ένδειξη μιας ψυχικής νόσου μη αναστρέψιμης, ενώ εγώ απλά θα έχω χάσει κάθε εμπιστοσύνη στους άλλους. Οι φωτογραφίες, να ξέρεις, έχουν τις δικές τους συνθήκες, τη δική τους νομοτέλεια, τους δικούς τους άγραφους κανόνες. Τίποτα δεν είναι τυχαίο αλλά είναι δύσκολο να βγει στο φως. Εξάλλου το θύμα ξέρει να υποχωρεί, όπως το χταπόδι να κρύβεται σε ρωγμές κι ίσως μερικές φορές – επανάληψη μήτηρ μαθήσεως – από τη γωνιά του να αρχίσει να βλέπει με συμπόνια τον θύτη του. Αν από μικρός, μπορεί και να του μοιάσει. Και θα είναι – ξέρεις – μια δικαιολογία που θ’ αρέσει. 

Στο αναλόγιο η Λωρέττα Τσαβάκη

© Copyright 2023 Σούκουλης Δημήτρης – All Rights Reserved

---

Δελτίο τύπου Φεστιβάλ – Οι δράσεις

Συμμετοχή των κολάζ

The Original No Sense Paper Collage